Kötü Yola Düşen Sözcükler

İslam inancınıñ tabulaştırdığı cinsel organ adlarını irdeleyeceğim. Kuşkusuz bunlar dilbilim açısından yapılabilir, sıradan işlerdir ancak tabularda sıkışıp kalmışsanız, bu tür bir çalışmayı ayıp olarak görüyorsanız yazınıñ ardını açmayıñız.

Göt: Arka, sırt gibi añlamlara gelir. Götürmek sözünüñ de köküdür. Arkasına, sırtına alıp aparmakla añlamı değişmiştir. Añlamınıñ kaydırılması bugün añlamdaşı arka sözcüğü için de géçerli. Arkadan vérdi diye sövüş bile çıkmış. Göt sözcüğünüñ de añlamı böyle kaymış olmalı. Götten vérmiş sözcüğündeki göt kökü bir süre sonra büsbütün başka bir kavramı karşılar olmuş.

Yarak: Yaratıcı sözüyle aynı kökten gelmektedir. Yarat- éylemi işe yarayan bir neñ oluşturma añlamındadır. Yarar sözü de bu köktendir. Yaratan, yaratıcı ise işe yarayan araç oluşturan démektir. Yarak ise işe yarayan araç añlamına gelir. Yunus Emre'nin koşuklarıñda yarag sözü fayda añlamında kullanılmıştır. Bugün Azeriler ise silah añlamında kullanmayı sürdürüyorlar.

Añlam kaymasınıñ nedeni şöyle olabilir; tabulaşan cinsel organ adlarını söyleyemeyen toplum silahım, aletim, araçım añlamında cinsel organını anımsatmak istemeye başlamıştır. Bir süre sonra da organıñ yérine kavramı karşılar olmuştur.

Am: Ben bunuñ a- kökünden geldiğini aç, ağız gibi sözcüklerle de kökteş olduğunu düşünüyorum. Sévan Nişanyan bu konuda şunları démiş: "Moğolca aman (ağız). Orijinal biçimin amçık (ağızcık?) olduğu düşünülebilir."

Kıç: Azeri Türkçesinde ayak añlamına gelirken, bizde baldır olarak kullanılıyor. Oysa sözüñ gérçek añlamı añlamına yakındır. Tekneniñ kıçı, ekmeğin kıçı gibi kullanımları vardır. Buradan añlamı olduğu añlaşılıyor. Sanırım insanıñ uç kısmı añlamında, añlam kaymasına uğramış olabilir.

Taşak: Taşımak sözü ile bir kökten gelir. İçinde iki yumurta taşıdığından bu adı almıştır. Organ adı yapma eki olan Ak ile oluşturulmuştur. Tıpkı dal+ak: dalak, yür+ek: yürek sözcükleri gibi; taş+ak: taşak.

3 yorum:

Umud Urmulu dedi ki...

Merheba. Arkadaş ne iyi ve yerınde oluyor ki Azerbaycan(Güney ve Kuzey) da yaşayan Türklerin Adının gerçek biçimde ve Doğru yazak. Azeri Adlı bir ulus yok bu Söz Kuzeyde istalin zamanindan yaranıb ve Güney pehlevi zamanindan(ehmat kesrevi adli bir pan iranist yaradıb) yarandı ki Türk sözünden qullanılmasın. Türkiyede bir böyük yanlışlık var ki kend Türkler özlerini Türk biliyorlar ancak Türk adlı iki ulus ve dil var Anadolu Türleri ve Azerbaycan(Güney ve Kuzey) Türkleri. Sayğılar

Adsız dedi ki...

Yar-ak yarmaktan geliyor olabilir. Silah anlamı da bunu destekliyor. Vücudun bölümünü yarmak; kafa, göz yarmak gibi.
Taş-ak ise taşmaktan geliyor olabilir. Taşan kısım diye öyle adlandırılmış olabilir.

Gökbey Uluç dedi ki...

taşak sözcüğü organ adı yapma eki -ak/-ek ten oluşuyor ve doğrudur. Aşağıya bir derleme yazıyorum:

-sak, -sek
kursak, baarsak, dirsek

-ak, -ek
böbrek, dalak, bilek, kulak, ayak, yanak, kürek (kemiği), tırnak, damak, taşak, yürek, parmak, *kemek>kemik, *sümek>sümük (Azericede kemik añlamına geliyor), *topak>topuk, *uylak>uyluk...