"Üzgünüm" derken gerçekten üzgün müyüz?

İngilizce'den birebir çeviriniñ sonucu dilimize girmiş bir sözcüktür, üzgünüm. Özellikle Amerika yapımı izlencelerde sıkça duyarsınız; I'm sorry demeli üzgünüm. Bu kötü çeviri ne yazık ki ekranları aştı, sokakta da kullanılır oldu.

Artık olur olmaz herşeye "üzgünüm" demeye başladık. Oysa bunun yerine "kusura bakma" sözcüğünü kullanmakta idik. Diyelim ki konuk olduğumuz evde, kolumuz bir vazoya çarptı o da yere düşüp kırıldı. Bu durumda;

- Üzgünüm be ağabey...

derseniz, bal gibi yalan olur. Çocuk mu kandırıyorsunuz? Kimse vazo düşürdü diye üzülmez. Adamın vazosundan bana ne? Ancak bunun yerine,

- Kusura bakma be ağabey...

derseniz, hem dürüst olur hem de yaptığınız yanlışı taplamış olursunuz. Kişiniñ hiç yüzünü görmediği dedesiniñ büyük ağabeyi ölüyor, üzgünüm diyor. Bırak arkadaşım bu palavraları, üzgün falan değilsin. Yüzünü görmediğin biri için nasıl üzülürsün? Bizde böyle durumlar için başın sağ olsuñ diye bir söz var. İlginizi çekti mi bilmiyorum ançıp bu sözde bizi ilgilendiren bir kısım yok. Karşı tarafa söylenir başın sağ olsun, yani bu seniñ sorunuñ, yapabilecek birşeyim yok. Ne denli düzgün bir söz değil mi? İçinde yalandan yapıt yok, içten gelen samimi bir söz.

Bu izlencelerde öylesine kötü çeviri yapılmıştır ki, bizde çok az kullanılan sanırım, umarım gibi sözcükler artık dilimize yapışmıştır. Bu adamlar hiçbir neñden emin değillerdir. Kişi oturur masadakı tüm yemekleri yer, ardından içeri biri girer sorar; Hey dostum! Yemeği sen mi yedin? Kişi uzun uzadıya düşünür, soñra yavaşca şu yanıtı verir; "Sanırım, evet sanırım ben yedim." Kişi hastalanmaktadır. Dediği söz şu; "Sanırım hasta oluyorum." Sanırımı mı var? Hasta oluyorsun işte...

Özetle, üzgünüm, umarım, sanırım gibi sözcükler öz be öz Türkçe'dir ancak kullanım alanlarını iyi bilmek gerek, olur olmaz yerde kullanmak da dile zarar veren etkenler arasındadır.

2 yorum:

Adsız dedi ki...

güzel bir yazı olmuş

Adsız dedi ki...

"üzgünüm" yerine kullanılabilecek az kullandığımız ama hoş bir öbek de "beni bağışlayın".