Esik Kurganı Yazıtını Okuma Çalışması

Vikipedi'de kurgan ülevinde şunlar yazmakta:

Esik Kurganı, 1969 yılında Kazakistan SSC'nin Salgar alüvyonlu toprağının 20 kilometre doğusunda Kemal Akişev başkanılığındaki Kazakistan Tarih, Etnografya ve Arkeoloji Enstitüsü'nün arkeolog timi tarafından keşfidelen İskit veya Saka kurganı. MÖ 5. yüzyıldan kalma olduğu düşünülen kurgan, Kazakistan'da gün ışığına çıkarılmıştır.

Kurganda üç binden fazla altın eşya, seramik küpler, tahta tabaklar, iki gümüş çanak bulunmuştur. Gümüş çanak içinde Kharosthi alfabesinin örnekleri görülmektedir.

Realistik süsleme sanatı bu kurganda da bulunmuştur. Eyer örtüleri, tahta eyerler ve silahlar da bulunmuştur.

Kurgandan çıkan kalıntılar günümüzde Ermitaj Müzesinde sergilenmektedir.

Bunlara ek olarak, altından yapılma bir giysi de yér almaktadır. Günümüzde Altın Giysili Adam diye de anılır.

Bu çalışmamda, kurganda yér alan Türk damgalı bir yazmayı okumaya çalıştım. İkinci yatay için söyleyecek sözüm olmasa da, ilk yatayda yazanlar üzerine aşağıdakiler düşünüyorum.


orkunla:
��������������������

lâtinle:
ag a es ö/ü p a/e ñ iç ñ ak

çevriyazı:
ağa[1] söp/süp[2][3] añ[4] içiñ[5] añ[6] ak[7]

yorum:
Söp adında bir ağa için yazılmış olmalı. Yazınıñ testi üzerinde kurganda bulunması, bana günümüzdeki bir geleneği anımsattı; gideniñ arkasından su dökmeyi. Öyle ise, ölünüñ uçmağa çarçabuk varması dilenmiş olabilir. Buna dayanarak kabın içine bir sıvınıñ da bırakıldığını, bunuñ da adınıñ olduğunu öne sürüyorum. Böylece; Söp Ağa'nıñ añ içip uçmağa akması dileniyor diyebilirim.

açıklamalar:
[1] ağa.
[2] söp azı süp, bir kişi adı.
[3] 𐰾 damgasından sonra geleniñ 𐰇 ile 𐰯 damgalarınıñ bitişik yazılmışı olarak görüyorum.
[4] añ, bir tür içki olmalı.
[5] içiñ, içme eylemini yapması için ikinci tekil kişiye bildirilen buyrum.
[6] bak: [4]
[7] ak, akmak eylemi; "gecelere akmak, akın yapmak" gibi.

2 yorum:

Unknown dedi ki...

dostum selam :)

Bu yazıtla ilgili vikipedide farklı bir alfabeyle yazıldığı söyleniyor..

bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz ?

Unknown dedi ki...

dostum selam.. kolay gelsin

bu yazıtla ilgili orhun alfabesiyle değilde başka bir alfabeyle yazıldığı söyleniyor..

bu konu hakkında ne düşünüyorsun ?